اسکلت گلخانه و اجزای تشکیل دهنده سازه
اسکلت گلخانه نگهدارنده پوشش است و عامل استحکام و پایداریِ آن. در گذشته اسکلت ساختمان گلخانه از چوب ساخته میشد که دوامِ مناسبی داشت امّا در برابر شرایط سخت و دشوار مانند بادهای شدید و ریزش سنگین نزولات جوّی مانند برف، توان مقاومت نداشت. امروزه اسکلت گلخانه از آهن، آلومینیوم و فولاد ساخته میشود که نسبت به چوب مقاومت چند برابری و کارایی بیشتری دارند.
اجزای اسکلت گلخانه
شاید عدهای تصور کنند ساختمان گلخانه یکپارچه است و تنها نیاز است آن را در زمین نصب کرد (😂) در واقع گلخانه از اجزای مختلف و متفاوتی تشکیل شده است تا قابلیتهای متنوعی داشته باشد و بتوان از آن استفادههای مختلف کرد. اجزای تشکیل دهنده اسکلت گلخانه عبارتند از:
پایه (Post)
همچنان که ساختمان نیاز به ستونهایی دارد تا وزن آن را تحمل کنند، گلخانه نیز نیاز به پایههای جانبی دارد تا وزن سقف را تحمل کندد. این پایهها معمولا در سیمان قرار داده میشوند و پایههای سیمانی نیز در زیر خاک قرار داده میشوند. جنس پایه میتواند فلزی یا چوبی باشد و در صورت چوبی بودن باید با مواد نگهدارنده تیمار شود.
بستر پنجره (Sash Sill)
محافظی برای قسمت پایین پنجره است و بر روی دیوار حاجب قرار میگیرد. وقتی دریچه جانبی مورد استفاده قرار میگیرد، آن را Sash Sill میگویند. جنس بستر پنجره گلخانه میتواند چوبی یا فلزی باشد.
Eave Plate
سطحی است که روی پایهها قرار میگیرد و محافظی برای سقف گلخانه است.
مطلب مرتبط: حشره تریپس
ناودان (Gutter)
ناودانها کار جمعآوری و هدایت آب را به بیروت از اسکلت گلخانه برعهده دارند. در گلخانه جوی پشتهای، ناودان بجای Eave Plate به کار میرود. ناودانها دارای شیبی حدود 10 سانتیمتر به ازای هر 30/5 متر طول گلخانه هستند تا آب را به راحتی منتقل کنند. قبل از یخبندان و کاهش دما باید ناودانها را از برگ و سایر مواد تمیز نمود. گلخانههای تک واحدی نیازی به ناودان ندارند و برف و باران به آسانی از اسکلت جاری میشود. تجربه نشان داده است که در گلخانههای جویپشتهای قرار دادن یک ناودان با شیب مناسب در داخل گلخانه و در زیر ناودان اصلی گلخانه باعث هدایت قطرات آب چکهکرده از ناودان اصلی به کنار و در نهایت بیرون گلخانه میشود.
قاب (Sash bar)
قاب یکی از مهمترین قسمتهای اسکلت گلخانه است. شکل و اندازه آن باید طوری باشد تا کمترین سایه ممکن را در گلخانه ایجاد کند. قاب باید به اندازه کافی محکم باشد تا وزن پوشش روی گلخانه، برف و نیروی باد را تحمل کند. قابها دارای کانالی هستند و وقتی این کانال در قسمت داخل گلخانه قرار میگیرد، کار هدایت قطرات آب صورت میگیرد.
کشو (Cap Bar)
کشو به قسمت بیرونی قاب متصل میشود تا شیشه و مواد پوششدهنده را در جای خود نگهدارد. همچنین کشو مواد پوششدهنده را از نور آفتاب محافظت میکند (اشعه ماورای بنفش نواد پر کننده شیشه را از بین میبرد). کشوها به راحتی توسط دو یا چند پیچ به قاب متصل میشوند.
Purline
میلهای است که در طول گلخانه کشیده میشود و برای نگهداری قاب به کار میرود.
خربا (Truss)
خرپا یک عضو حمایتکننده است که برای استحکام گلخانه به کار میرود. گلخانههای دوطرفه (Clear Span) دارای خرپاهای پیچیده هستند تا پوشش گلخانه (شیشه)، نیروی برف و باد را تحمل کند. در آمریکا این نوع گلخانهها با عرض 15/3 و در انگلستان با عرض 23/1 متر در سطح تجاری مورد استفاده قرار میگیرند.
پشته (Ridge)
پشته قسمت برآمده گلخانه است. قسمت بالایی هر قاب به پشته محکم میشود. پشته همچنین دستگاههای تهویه سقفی دارد.
میله پشته (Ridge cap)
میلهای است که در انتهای پشته قرار میگیرد و به منظور راه رفتن روی اسکلت گلخانه برای بازرسی و یا تعمیرات جزیی به کار میرود.
پنجره تهویه (Ventilator)
پنجره تهویه که در تمام طول گلخانه و یا در قسمتهایی از گلخانه قرار میگیرد.
پنجره تهویه کناری (Side Wall Ventilator)
پنجره تهویه کناری باعث افزایش جریان هوا در گلخانه میشود. وقتی این پنجرهها باز باشند بیشینه اثرِ دودکشی (Chimney Effect) ایجاد میشود و در نتیجه هوای گرم از طریق پنجره سقفی به بیرون گلخانه کشیده میشود.
نگهدارنده دستگاه تهویه (Ventilator Header)
نگهدارنده دستگاه تهویه جزیی از اسکلت است که دستگاه تهویه روی آن قرار دارد.